Βασίλης Τσακίρογλου
Ο πρώτος πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Τζορτζ Ουάσινγκτον, αναδείχθηκε νικητής των εκλογών το 1788 μολονότι δεν υπήρχε ανθυποψήφιος. Αλλά αυτό δεν ήταν το πιο αλλόκοτο γεγονός το οποίο συνδέεται με τις αμερικανικές εκλογές. Εξάλλου, σε 59 αναμετρήσεις μεταξύ των διεκδικητών του ανώτατου πολιτικού αξιώματος και σε μια ιστορική διαδρομή 232 ετών, το παράξενο θα ήταν να μην έχουν συμβεί αξιοπερίεργα γεγονότα.
Σταχυολογώντας μερικά από αυτά και χωρίς γραμμική χρονολογική σειρά, θα μπορούσε κάποιος να σταθεί στις εκλογές του 1872, στις οποίες κυριάρχησε ο Οδυσσέας Γκραντ, με μια άνεση η οποία συγκρίνεται μόνο με εκείνην του Τζορτζ Ουάσινγκτον -αν και για εντελώς διαφορετικούς λόγους: Λίγο πριν ολοκληρωθεί η εκλογική διαδικασία, ο αντίπαλος του Γκραντ, ο Όρας Γκρίλι, απεβίωσε. Οι ψήφοι του μοιράστηκαν στους υπόλοιπους υποψηφίους, κάτι που έδωσε αυτομάτως τη νίκη στον Οδυσσέα Γκραντ.
Παρόλον ότι οι ΗΠΑ χαρακτηρίζονται από πολιτική σταθερότητα και κατά το πλείστον οι εκλογές διεξάγονται μετά την ολοκλήρωση της προβλεπόμενης θητείας εκάστοτε προέδρου, τα σκάνδαλα ή ακόμη και οι δολοφονίες έχουν ανατρέψει βίαια τα δεδομένα.
Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ θα είναι ο 18ος άνθρωπος στην ιστορία των ΗΠΑ στον οποίον το εκλογικό σώμα θα δώσει την ευκαιρία για δεύτερη συνεχόμενη θητεία. Εάν ο Τραμπ χάσει από τον Τζο Μπάιντεν, θα γίνει αιτία να διακοπεί μια σύγχρονη παράδοση, η οποία ανάγεται στη δεύτερη περίοδο προεδρίας του Ρόναλντ Ρέιγκαν, το 1984. Έκτοτε, όλοι οι ένοικοι του Λευκού Οίκου παραμένουν μετά το πέρας της πρώτης τετραετίας -με μόνη εξαίρεση σε αυτό τον μοντέρνο και άγραφο κανόνα, τον Τζορτζ Μπους τον Πρεσβύτερο (George Herbert Walker Bush), ο οποίος διαδέχτηκε τον Ρέιγκαν, αλλά ηττήθηκε το 1992 από τον Μπιλ Κλίντον.
Ο Κλίντον, παρεμπιπτόντως, παραμένει ο τρίτος νεότερος πρόεδρος που ανέδειξαν ποτέ οι αμερικανικές εκλογές, καθώς ανέλαβε καθήκοντα σε ηλικία 46 ετών. Το ρεκόρ… νιότης ανήκει στον Θεόδωρο ή «Τέντι» Ρούζεβελτ ο οποίος έγινε Πρόεδρος των ΗΠΑ το 1901 λίγο πριν συμπληρώσει τα 43 του χρόνια. Και έτσι νίκησε σε αυτή την κούρσα τον Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι, τον τόσο πρόωρα χαμένο JFK, ο οποίος εξελέγη το 1960 όντας 43 ετών και 236 ημερών. Βεβαίως, αν ο Τζο Μπάιντεν κερδίσει την τρέχουσα εκλογή, θα εκθρονίσει τον Ντόναλντ Τραμπ από την κορυφή των γηραιότερων προέδρων, μιας και ο Τραμπ ήταν μόλις 70 ετών το 2016, ενώ ο Μπάιντεν είναι ήδη 77 Μαΐων.
Σε ό,τι αφορά στους Ρούζεβελτ, ο γιος του προαναφερθέντος νεαρού Θεόδωρου, ο Φράνκλιν Ντελέινο Ρούζεβελτ, διετέλεσε Πρόεδρος των ΗΠΑ επί 12 συναπτά έτη (1933-1945), καταγράφοντας το απόλυτο ρεκόρ, με 4 θητείες στον Λευκό Οίκο. Κατόπιν αυτού, βεβαίως, η νομοθεσία τροποποιήθηκε και ετέθη όριο μίας επανεκλογής, ήτοι 8 ετών στην προεδρία ή συνολικά 10 ετών εάν έχουν μεσολαβήσει έκτακτα γεγονότα.
Γενικώς, στην ιστορία των ΗΠΑ υπήρξαν 13 πρόεδροι οι οποίοι υπηρέτησαν τουλάχιστον επί δύο θητείες, ενώ τρεις επιπλέον επανεξελέγησαν μεν αλλά δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν τη δεύτερη περίοδο ως επικεφαλής, είτε επειδή δολοφονήθηκαν όπως ο Αβραάμ Λίνκολν το 1865, είτε γιατί αναγκάστηκαν να παραιτηθούν υπό το βάρος σκανδάλων, όπως ο Ρίτσαρντ Νίξον το 1974.
Ευκαιρίας δοθείσης, όταν ο Νίξον αποκάλυψε το πρόσωπο του αντιπροέδρου του, έναν συνεργάτη τον οποίον ο Πρόεδρος είχε επιλέξει πολύ προσεκτικά με κριτήριο να μην είναι φιλόδοξος και άρα επικίνδυνος, προκλήθηκε κύμα απορίας: «Ποιος ήταν αυτός ο Σπίρο Άγκνιου;» αναρωτήθηκε σύσσωμος ο δημοσιογραφικός -και όχι μόνο- κόσμος. Κάποιοι υπέθεσαν ότι το όνομα του ελληνικής καταγωγής πολιτικού ήταν μια νέα ασθένεια και κάποιοι άλλοι δήλωσαν βέβαιοι ότι είναι είδος αυγού.
Πάντως, οι πιο επεισοδιακές εκλογές, ενδεχομένως σε ολόκληρη την ιστορία των ΗΠΑ, ήταν εκείνες του 2000, όταν το αποτέλεσμα κρίθηκε στο Ανώτατο Δικαστήριο, το οποίο και απεφάνθη υπέρ του Τζορτζ Μπους του Νεότερου και εις βάρος του Αλ Γκορ. Η ετυμηγορία των δικαστών εξεδόθη έναν ολόκληρο μήνα μετά από τις εκλογές, κάτι που ούτε ως εφιάλτη δεν θα ήθελαν να ζήσουν ξανά οι Αμερικανοί τον Νοέμβριο του 2020.
