Additionally, paste this code immediately after the opening tag:

Η έλλειψη στρατηγικής, αιτία αποτυχίας των οικογενειακών επιχειρήσεων

Της Νάντιας Μιχαλοπούλου

Οι «αδυναμίες» των διοικούντων και οι «παγίδες» που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στη βιωσιμότητα των ΜμΕ

Ως μια από τις βασικότερες αιτίες που οδηγούν στην αποτυχία μιας οικογενειακής επιχείρησης, αναδεικνύεται η έλλειψη στρατηγικής και σωστής διακυβέρνησης από τον ηγέτη της. Αν και θα περίμενε κανείς, ότι ο ιδρυτής και κατά βάση μάνατζερ της οικογενειακής επιχείρησης θα σχεδίαζε μακροπρόθεσμες κινήσεις για τη βιώσιμη ανάπτυξη, την κερδοφορία και τη μεγέθυνση της εταιρείας του, αυτό τελικά δεν αποτελεί τον κανόνα στην ελληνική επιχειρηματικότητα, αλλά την εξαίρεση. Στην πλειοψηφία τους οι διοικούντες των οικογενειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, πέφτουν συχνά σε διάφορες  «παγίδες» που μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία και τη μελλοντική πορεία τους.

Η οικογενειακή κουλτούρα και οι συναισθηματισμοί που αυτή προξενεί στη δομή και στους μηχανισμούς λειτουργίας της επιχείρησης, καθώς και τα συνήθη στην ελληνική νοοτροπία συμπτώματα υπερβολικής αυτοπεποίθησης («εγώ είμαι ο καλύτερος μάνατζερ για τη δική μου εταιρεία»), παρά το γεγονός ότι ενισχύουν την επιχειρηματικότητα στο γενικό της πλαίσιο, λειτουργούν και ως «αδυναμίες» που δημιουργούν απροσδόκητες εξελίξεις στην επιβίωση της επιχείρησης.

«H ιδιαιτερότητα των οικογενειακών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, σε σχέση με το εξωτερικό, είναι ότι οι αξίες που διέπουν την οικογένεια διαπερνούν και το όραμα της εταιρείας. Ο ηγέτης της επιχείρησης ξέρει πού θέλει να φτάσει, επειδή ο σκοπός του είναι να εξασφαλίσει την επόμενη γενιά. Όμως για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις της ευμετάβλητης αγοράς και να επιτευχθεί η βιωσιμότητα της εταιρείας, απαιτείται στρατηγική που θα εξασφαλίζει την κερδοφορία και την ανταγωνιστική κυριαρχία της επιχείρησης εντός και γιατί όχι και εκτός ελληνικής αγοράς, σε βάθος χρόνου» εξηγεί στο protothema.gr o CEO της Crowe SOL, Χαρίλαος Φαλτσέτας.

Αναφερόμενος στο τι σημαίνει στρατηγική για μια επιχείρηση, ο κ. Φαλτσέτας, σημειώνει την  «αδυναμία» των ιδρυτών να αντιληφθούν ότι ο συντονισμός μια εταιρείας δεν αφορά μόνο στον έλεγχό της, στα σχέδια διαδοχής και στη λύση των τωρινών χρηματοδοτικών ζητημάτων που ενδεχομένως αντιμετωπίζει. Η οικογενειακή στρατηγική, είναι το πλάνο το οποίο αναλύεται σε δράσεις που εξασφαλίζουν το μέλλον της: Είναι, καταρχήν, η σωστή διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, της παραγωγικής διαδικασίας και της διαδικασίας πώλησης. Είναι η διαχείριση του λειτουργικού της κόστους, του χρηματοδοτικού κεφαλαίου που αντλεί και του κέρδους που λαμβάνει. Είναι μοντέλο διαχείρισης κινδύνου στις περιπτώσεις κρίσεων. Ο προσδιορισμός του κλάδου στον οποίο δραστηριοποιείται ο επιχειρηματίας, η γνώση των ανταγωνιστών και οι λύσεις που εκείνοι προσφέρουν για την ίδιο προϊόν. Είναι η φάση «ζωής» στην οποία βρίσκεται η εταιρεία. Η πλήρης διάκριση των τωρινών πελατών της και η αναζήτηση νέων, πιθανών, πελατών στο μέλλον. Είναι το πώς μπορεί να αλλάξει το προϊόν που ήδη προσφέρει η επιχείρηση και να παραχθεί υπό εξελιγμένη, καινοτόμα, οπτική, στο πνεύμα της εποχής. Είναι η μετατροπή του προϊόντος σε εξαγώγιμο, το «άνοιγμα» σε νέες αγορές και η στοχευμένη επικοινωνία των δράσεων και της αλυσίδας αξίας της. «Οι περισσότεροι επιχειρηματίες γνωρίζουν πολύ καλά το αντικείμενο τους, αλλά παρουσιάζουν έλλειψη στην κατανόηση μιας συνολικής στρατηγικής, που δίνει λύσεις στα προβλήματα που προκύπτουν στο ασταθές οικονομικό περιβάλλον» τονίζει ο CEO της Crowe SOL και προσθέτει:

«Όταν η επιχείρηση είναι μικρή, συχνά τα προβλήματα δεν είναι ορατά. Όταν όμως μεγαλώσει ή περάσει στην επόμενη γενιά, η έλλειψη στρατηγικής αναδύει τα περιορισμένα αντανακλαστικά που επιδεικνύουν οι μάνατζερς και τότε αντιλαμβάνονται ότι η τεχνογνωσία εξειδικευμένων στελεχών της αγοράς είναι αναγκαία. Τεχνοκράτες, οι οποίοι είναι αποστασιοποιημένοι από τους συναισθηματισμούς, έχουν εμπειρία και τα κατάλληλα εργαλεία για να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις, λειτουργούν συνεργατικά με τους επιχειρηματίες και βοηθούν την οικογένεια να εκσυγχρονιστεί και να ευημερήσει. Το ζήτημα όμως είναι να μην εμφανιστούν «παρενέργειες», για να καταλάβουν οι επιχειρηματίες ότι δεν μπορούν να τα διαχειριστούν όλα μόνοι τους και ότι το κόστος συμβουλευτικών υπηρεσιών είναι πολύ μικρότερο από το προσδοκώμενο όφελος».

Αυτό που πάντως σπεύδει να διευκρινίσει ο κ. Φαλτσέτας είναι ότι στην περίοδο της κρίσης, υπήρξαν επιχειρήσεις που βελτίωσαν την εξαγωγική τους δραστηριότητα, αλλά οι δυσκολίες στην άντληση χρηματοδοτικού κεφαλαίου, τα γραφειοκρατικά προβλήματα και τα κενά στη δημόσια διοίκηση, εγκυμονούν κινδύνους και καθιστούν εξαιρετικά κρίσιμη την κατάλληλη δομή διακυβέρνησης για την οικογενειακή επιχείρηση. «Αυτό που πρέπει να συνειδητοποιήσουν οι επιχειρηματίες είναι ότι οι σύμβουλοι, δεν είναι καλύτεροι στη γνώση του κλάδου τους, αλλά χρήσιμοι στη διατήρηση και τον εκσυγχρονισμό της εταιρείας τους».