Πανταχού παρόντα, ακόμα και σε βάθη χιλιάδων μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας, τα πλαστικά – Έρευνα της WWF φέρνει στο φως νέα, ανησυχητικά στοιχεία για την έκταση της «πλαστικής ρύπανσης»
Είναι γνωστό ότι στις θάλασσες υπάρχουν πλαστικά απορρίμματα, αλλά πλέον οι ερευνητές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για το μέγεθος του προβλήματος, διαμηνύοντας ότι ζούμε πάνω σε μια θάλασσα πλαστικού.
«Η Μεσόγειος Θάλασσα μετατρέπεται με γοργούς ρυθμούς τα τελευταία χρόνια σε μια επικίνδυνη «πλαστική παγίδα» με ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα ρύπανσης εξαιτίας των πλαστικών απορριμμάτων που θέτουν σε άμεσο κίνδυνο τα θαλάσσια είδη, αλλά και την ανθρώπινη υγεία» αναφέρει μελέτη της περιβαλλοντικής οργάνωσης WWF, αποκαλύπτοντας ότι κάθε χρόνο καταλήγουν στη Μεσόγειο από 100.000 έως 300.000 τόνοι πλαστικών.
Η έκθεση «Σώζοντας τη Μεσόγειο από την πλαστική παγίδα» φέρνει στο φως νέα, ανησυχητικά στοιχεία για την έκταση της «πλαστικής ρύπανσης», σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι:
- Η παραγωγή απορριμμάτων στις μεσογειακές χώρες είναι ιδιαίτερα υψηλή και κυμαίνεται από 208 έως 760 κιλά ανά κάτοικο ετησίως. Τους θερινούς μήνες τα παραγόμενα απορρίμματα αυξάνονται κατά 40% λόγω του τουρισμού.
- Ο μεγαλύτερος «πλαστικός ρυπαντής» στη Μεσόγειο είναι η Τουρκία, από την οποία υπολογίζεται ότι καταλήγουν στη θάλασσα 144 τόνοι πλαστικών κάθε ημέρα. Ακολουθεί η Ισπανία με 126 τόνους/ημέρα, η Ιταλία με 90 τόνους/ημέρα, η Αίγυπτος με 77 τόνους/ημέρα, η Γαλλία με 66 τόνους/ημέρα, η Αλγερία με 47 τόνους/ημέρα και η Ελλάδα με 39 τόνους/ημέρα.
- Η ρύπανση της Μεσογείου έχει ιδιαίτερα σημαντικές συνέπειες στην αλιεία και στον τουρισμό. Εκτιμάται ότι τα θαλάσσια απορρίμματα κοστίζουν στον ευρωπαϊκό αλιευτικό στόλο 61,7 εκατ. ετησίως από τη μείωση της ψαριάς, τις καταστροφές στα σκάφη ή τη μείωση της κατανάλωσης ψαριών εξαιτίας ανησυχιών για την ποιότητα του αλιεύματος. Στον τουρισμό, οι παράκτιες περιοχές επιβαρύνονται ετησίως με σημαντικά ποσά για τον καθαρισμό των ακτών: χαρακτηριστικό είναι ότι η Νίκαια δαπανά ετησίως 2 εκατ. ευρώ για τον σκοπό αυτό.
Η περίπτωση της Ελλάδας
Η Ελλάδα, η χώρα με τα 16.000 χιλιόμετρα ακτογραμμής, βρίσκεται κι αυτή αντιμέτωπη με το μεγάλο πρόβλημα της θαλάσσιας ρύπανσης από πλαστικά. Σύμφωνα με τη μελέτη του WWF, η χώρα μας καταναλώνει περίπου 0,6 εκατομμύρια τόνους πλαστικών το χρόνο και ανακυκλώνει μόλις το 20%. Μία έρευνα που προέκυψε από τα στοιχεία 80 καθαρισμών στην Ελλάδα καταδεικνύει ότι το πιο κοινό υλικό ρύπανσης είναι τα πλαστικά (43-51%), ενώ ακολουθεί το χαρτί (13-18%) και το αλουμίνιο (7-12%).
Σύμφωνα με αυτή την έρευνα, τα βασικά σκουπίδια που βρίσκει κανείς στις ελληνικές παραλίες είναι φίλτρα τσιγάρων, καπάκια από μπουκάλια, καλαμάκια και αναδευτήρες, πλαστικά μπουκάλια, συσκευασίες φαγητών και πλαστικές σακούλες. Η διαχείριση των πλαστικών απορριμμάτων και η ανακύκλωση συμπεριλαμβάνονται στην Εθνική Στρατηγική για τα Στερεά Απόβλητα και την Εθνική Στρατηγική για το Πρόγραμμα για την Πρόληψη Αποβλήτων, με την Ελλάδα να πρέπει μέχρι το 2020 να ανακυκλώνει το 65% των πλαστικών συσκευασιών. Δυστυχώς, όμως, η χώρα μας έχει ακόμα δρόμο να διανύσει, καθώς, όπως τονίζεται στην έρευνα, η ισχύουσα διαχείριση στερεών αποβλήτων είναι ανεπαρκής.
Λήψη μέτρων
Η απογοητευτική κατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος, καθιστά τη λήψη μέτρων από κυβερνήσεις και επιχειρήσεις παραπάνω από αναγκαία. Η αντιμετώπιση του προβλήματος, ωστόσο, προϋποθέτει και την αλλαγή συνηθειών εκ μέρους των πολιτών, με την ένταξη της ανακύκλωσης στην καθημερινότητα όλων και τη μείωση των πλαστικών μιας χρήσης να αποτελούν δύο βασικά βήματα για μια πιο «πράσινη» συμπεριφορά.
Στις ιδιωτικές πρωτοβουλίες για τα ζητήματα της ανακύκλωσης, φωτεινό παράδειγμα αποτελεί η ΑΒ Βασιλόπουλος, η οποία εξελίσσει διαρκώς τα συστήματά της για να περιορίζει το περιβαλλοντικό της αποτύπωμα και ακολουθεί πρωτοποριακές πολιτικές περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Επιπλέον, ενσωματώνει καινοτόμα συστήματα για την εξοικονόμηση ενέργειας, τη διαχείριση αποβλήτων και την ανακύκλωση, ενώ σχεδιάζει ενέργειες και διαθέτει σύγχρονες υποδομές, ώστε να ενεργοποιεί τους πολίτες σε κάθε γειτονιά της χώρας να συμμετέχουν σε δράσεις για ένα καλύτερο αύριο.
Στο πλαίσιο της καμπάνιας #allazoumesinithies δημιούργησε το Κινητό Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, ένα σύγχρονο διώροφο λεωφορείο, με στόχο να ταξιδέψει το μήνυμα της ανακύκλωσης σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Παράλληλα σχεδίασε και ένα ειδικό χάρτινο τασάκι το οποίο θα διανέμεται δωρεάν στους λουόμενους, υπενθυμίζοντας τη σημασία να διατηρούμε τις παραλίες μας καθαρές. Το εν λόγω τασάκι, θα προσφέρεται και στο καλοκαιρινό τεύχος του περιοδικού «AB Food Stories» στα ταμεία των καταστημάτων της αλυσίδας, με συμβολικό χρηματικό αντίτιμο 0,30€ (τα έσοδα θα διατεθούν σε προγράμματα Εταιρικής Υπευθυνότητας της εταιρείας).
Η σημασία των παραλιών
- προστατεύουν από τη διάβρωση την παράκτια ζώνη
- σταθεροποιούν την ακτογραμμή
- προσφέρουν δίοδο στα ρέματα και τα ποτάμια
- λειτουργούν ως φυσικό φράγμα που προστατεύει την ενδοχώρα από το θαλασσινό νερό και την ένταση των ανέμων.
- ρυθμίζουν την ένταση και την κατεύθυνση των θαλάσσιων ρευμάτων
- φιλοξενούν μοναδικά είδη χλωρίδας και πανίδας,
- αποτελούν περιοχές ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας
- προσφέρουν καταφύγιο στα μεταναστευτικά πουλιά και στις φώκιες