Τα Μπισκότα Παπαδοπούλου κλείνουν 100 χρόνια ζωής. Για κάθε έναν από εμάς είναι τα γενέθλια της σχέσης μας με τις γεύσεις που μας ακολουθούν σταθερά μέσα στο χρόνο.
Είμαστε όλοι ένα μείγμα εμπειριών, παραστάσεων, διδαγμάτων και συναισθημάτων. Σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας εξελισσόμαστε βασισμένοι στα μαθήματα της καθημερινότητας, στη γνώση που περνά από γενιά σε γενιά, στις επιλογές που χτίζουν τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά μας.
Είμαστε, όμως, όλοι μοναδικοί.
Το μεγάλωμά μας, το σχολείο, το πανεπιστήμιο, οι φιλίες, τα ταξίδια, τα βιβλία μας, το ποδήλατό μας, η αγαπημένη μας ομάδα, τα μπισκότα Παπαδοπούλου και όλα όσα αγαπήσαμε μέσα στο χρόνο συνθέτουν το δικό μας προσωπικό κολάζ. Ένα κολάζ που εξελίσσεται διαρκώς, αλλά και στο οποίο υπάρχουν πάντοτε κάποιες σταθερές αγάπες που μάς ακολουθούν σε αυτό το ταξίδι.
Η εφετινή επέτειος των 100 χρόνων από την ίδρυση της επιχείρησης Παπαδοπούλου θυμίζει σε όλους τις αγαπημένες σειρές προϊόντων με τις οποίες συνεχίζουν να ταυτίζονται γενιές και γενιές. Στην ουσία, όμως, πρόκειται για μια ταύτιση με την ίδια την ιστορία της οικογένειας Παπαδοπούλου που είχε την έμπνευση, το όραμα και την προσήλωση στο σκοπό και στην ποιότητα σε εποχές που πολλές εταιρείες δεν θεωρούσαν αυτονόητο.
Η αρχή του ταξιδιού
Όταν η οικογένεια Παπαδόπουλου έφτασε το 1922 με πλοίο από την Κωνσταντινούπολη, ο αρχικός της προορισμός ήταν η Μασσαλία. Επικεφαλής της οικογένειας ήταν η Μαρία Παπαδοπούλου, καθώς ο σύζυγός της, Γιάννης, είχε αποβιώσει αρκετά χρόνια νωρίτερα. Είχαν ασχοληθεί με τα μπισκότα, ήδη, από την Κωνσταντινούπολη, όπου ξεκίνησαν με μια μικρή παραγωγή 50 κιλών την ημέρα για να φτάσουν τα 500, ποσότητα καθόλου αμελητέα για την εποχή. Φεύγοντας λοιπόν από την Πόλη, η οικογένεια είχε ήδη μια αξιόλογη εμπειρία στην παραγωγή και διάθεση των μπισκότων και συγκεκριμένα των Πτι-Μπερ.
Όπως φαίνεται, η οικογένεια οδηγήθηκε στην επιλογή της Ελλάδας όταν στην ενδιάμεση στάση τους βρέθηκαν σε ένα καφέ, συνειδητοποίησαν ότι υπήρχε άγνοια για τα μπισκότα ως συνοδευτικό του ροφήματος. Ετσι, διαβλέποντας να ανοίγεται μπροστά τους μια επιχειρηματική ευκαιρία, αποφάσισαν να μείνουν στην πατρίδα. Καθώς τα μπισκότα πωλούνταν χύμα, με τα δράμια ή την οκά, στα παντοπωλεία της εποχής, ένας μεγαλύτερος αριθμός ανθρώπων απέκτησε πρόσβαση σε αυτά.
Μία πρώτη περίοδος άνθισης παρατηρείται κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου με την ίδρυση και λειτουργία διαφόρων μικρών εταιρειών, εργαστηρίων και βιοτεχνιών, ιδιαίτερα από τα μέσα της δεκαετίας του 1920 κι έπειτα, που λίγες όμως άντεξαν στον χρόνο. Το μπισκότο ήταν όντως άγνωστο στη χώρα μέχρι εκείνη την περίοδο, γεγονός που αποτυπώνεται και στην απουσία σχετικών επιχειρήσεων από τους επαγγελματικούς οδηγούς της εποχής.
Η παραγωγή, λοιπόν, μπισκότων στην Ελλάδα όντως αρχίζει κατά τη δεκαετία του 1920, αλλά μόνο κατά την μεταπολεμική περίοδο μπορούμε να μιλήσουμε για καθιέρωση, όταν και το μπισκότο γίνεται ένα προϊόν ευρείας λαϊκής κατανάλωσης. Μέχρι τότε θα λέγαμε ότι ήταν περισσότερο είδος πολυτελείας και αγωνιζόταν να βρει τη θέση του δίπλα σε πιο παραδοσιακά (και φθηνότερα ενδεχομένως…) σνακ και γλυκίσματα της χώρας και της εποχής.
Η εταιρεία διαθέτει στο αρχείο της διάφορες σφραγίδες με τις οποίες αποτύπωναν το λογότυπο τους στα μπισκότα. Οι χειροκίνητες χρονολογούνται από τον Μεσοπόλεμο και αντιστοιχούσαν στην πρώιμη (βιοτεχνική) παραγωγή. Οι μεταλλικές έρχονται μαζί με τη μηχανοποίηση. Οι σφραγίδες αυτές εφάρμοζαν πάνω στα μηχανήματα στις γραμμές παραγωγής και είναι διαφορετικής περιόδου και τεχνολογίας. Οι παλαιότερες (από σίδερο και χαλκό) χρονολογούνται από τον Μεσοπόλεμο. Οι πιο σύγχρονες είναι οι κυλινδρικές επαναλαμβανόμενες σφραγίδες.
Στα παντοπωλεία και στα ζαχαροπλαστεία στις δεκαετίες ‘20 και ‘30
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1930 και μετά ξεκινά μία περίοδος κατά την οποία η εταιρεία πραγματοποιεί επενδύσεις και αναπτύσσεται ραγδαία. Η δυναμική αυτή αποτυπώνεται και από τη μεταφορά της επιχείρησης σε ένα εργοστάσιο στα Πετράλωνα, η οποία ξεκινά το 1933 και ολοκληρώνεται στα τέλη της ίδιας δεκαετίας.
Οι κύριοι χώροι διάθεσης των μπισκότων εκείνη την περίοδο ήταν σίγουρα τα καφέ-ζαχαροπλαστεία, καθώς και παντοπωλεία και μπακάλικα, ιδιαίτερα όσα ξέφευγαν από το τότε παραδοσιακό μπακάλικο, είχαν υιοθετήσει ένα πιο εκλεκτό προφίλ και απευθύνονταν σε ένα πιο ιδιαίτερο καταναλωτικό κοινό (delicatessen, θα λέγαμε σήμερα). Με την πάροδο των χρόνων και την διάδοση των μπισκότων, τα έβρισκε κανείς σε όλο και περισσότερα μπακάλικα, παντοπωλεία και ζαχαροπλαστεία της περιοχής Αθηνών-Πειραιώς, αλλά και σε πολλά σημεία των επαρχίας.
Ο πόλεμος του ‘40
Στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου η επιχείρηση παρασκευάζει μπομπότα για τις ανάγκες του ελληνικού στρατού. Κατά τη διάρκεια της Κατοχής αρχικά επιτάσσεται από τις αρχές Κατοχής, αλλά από το 1943 και μετά σταματά τη λειτουργία της. Μετά τον πόλεμο, αρχίζει εν μέσω πολλών εμποδίων και δυσκολιών (έλλειψη πρώτων υλών και υλικών συσκευασίας, περιορισμούς στην ηλεκτρική ενέργεια, βλάβες στο μηχανολογικό εξοπλισμό, περιορισμένο διαθέσιμο εισόδημα) να επαναλειτουργεί. Οι δυσκολίες αυτές, χαρακτηριστικές για το σύνολο της ελληνικής οικονομίας, διατηρήθηκαν καθόλη τη δεκαετία του 1940.
Με τη σταδιακή σταθεροποίηση του οικονομικού και πολιτικού κλίματος, η εταιρεία αρχίζει σιγά σιγά να αποκτά μία κανονικότητα, ενώ το 1948, ο Νίκος Παπαδόπουλος ξεκινά ένα μεγάλο ταξίδι στο εξωτερικό, με στόχο να έρθει σε επαφή με επιχειρήσεις, εργοστάσια και οίκους του εξωτερικού, να δικτυωθεί και να μεταφέρει ένα μέρος αυτής της εμπειρίας και στη δική του επιχείρηση στην Ελλάδα. Ήταν φανερό πως η επιτυχία οφειλόταν σε μία λογική «κίνησης προς τα μπρος»: νέες επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό, παρουσίαση νέων προϊόντων, επέκταση της παραγωγικής ικανότητας, αναζήτηση επαφών και εμπειριών από το εξωτερικό, δημιουργία νέας σύγχρονης βιομηχανικής μονάδας.
Ένα μυστικό πίσω από το λογότυπο
Κάθε γενιά θυμάται διαφημίσεις και βεβαίως το λογότυπο της εταιρείας σε κάθε περίοδο. Το λογότυπο που υπάρχει μέχρι σήμερα δημιουργήθηκε το 1972 από τον ίδιο τον Ευάγγελο Παπαδόπουλο. Αποτελεί μετεξέλιξη του παλαιότερου σήματος (Π), στο οποίο προστέθηκε μία κορώνα την οποία σχηματίζουν 4 παιδικές φιγούρες (2 αγόρια-2 κορίτσια) που συμβολίζουν τα 4 παιδιά του Ευάγγελου (Ιωάννα, Αλέξανδρο, Αλεξάνδρα-Μιράντα, Ανδρέα)!
Οι αναμνήσεις που μένουν
Πολλές φορές κοιτώντας παλιότερες φωτογραφίες μας, βλέπουμε σκηνές της καθημερινότητάς, ασήμαντες ή σημαντικές, θυμόμαστε και κάνουμε μια στάση να «ξαναζήσουμε» νοητά τα ίδια γεγονότα από μακριά. Γελάμε, συγκινούμαστε, νοσταλγούμε, αναπολούμε. Οι φωτογραφίες μας είναι το κάδρο της ζωής μας.
Φωτογραφίες από ταξίδια, διακοπές, βουτιές, παιχνίδια, αγκαλιές, πλάκες. Στις φωτογραφίες μας ανακαλύπτουμε λεπτομέρειες που μας ακολουθούν και μάς χαρακτηρίζουν. Το στυλ μας που αλλάζει, ένα μπισκότο Παπαδοπούλου στο χέρι, ένα κατοικίδιο, η αγαπημένη μας γκριμάτσα, οι άνθρωποί μας. Το μέλλον μας θα καταγραφεί. Με εμάς να εξελισσόμαστε, αλλά και να είμαστε σταθερά ο εαυτός μας.
Τα μπισκότα Παπαδοπούλου κλείνουν 100 χρόνια ζωής. Για όλους εμάς ήταν και είναι πάντα δίπλα μας. Όπως όλα όσα αποτυπώνουμε στις φωτογραφίες και τις αναμνήσεις της ζωής μας και όπως θα όλα όσα θα συνθέσουν τις στιγμές μας στο μέλλον.
