Εδώ και έναν αιώνα, η τέχνη και τα μυστικά της παρασκευής παραδοσιακού τσίπουρου με χάλκινους άμβυκες συνοδεύουν την ιστορία της οικογένειας Κρομμύδα σε ένα ταξίδι που χάρισε σε χιλιάδες όμορφες στιγμές την απαράμιλλη γεύση ενός μοναδικού, αυθεντικού τσίπουρου.
Σε μια χώρα που το τσίπουρο αποτελεί μια παράδοση αιώνων που διαρκώς ανανεώνεται, τα μυστικά για την απόσταξή του ποικίλουν από περιοχή σε περιοχή. Ωστόσο, πόσα από αυτά τα «μυστικά» στηρίζονται σε αληθινά, δοκιμασμένη γνώση; Και ποια είναι τελικά η εμπειρία του αυθεντικού και προσεγμένου τσίπουρου;
Σε όλες τις χώρες του κόσμου που έχουν αξιόλογη παράδοση αιώνων στα αποστάγματα, υπάρχουν κάποια κοινά στοιχεία που ενώνουν την ιστορία με την ποιότητα. Ένα, όμως, κάνει πάντα τη διαφορά: Η έμπνευση ενός συγκεκριμένου ατόμου που εφηύρε τη συνταγή μιας ιδιαίτερης γευστικής πολυπλοκότητας ακολουθώντας με προσήλωση τα κατάλληλα βήματα της απόσταξης.
Στα ορεινά χωριά της Μουργκάνας στα βόρεια του νομού Θεσπρωτίας και κατά μήκος των ελληνοαλβανικών συνόρων, το 1947, ο Χαράλαμπος Κρομμύδας ήταν ο περιζήτητος γανωματής της περιοχής. Στην περιήγησή του σε κάθε χωριό θα καθάριζε και θα συντηρούσε με τη χρήση κασσίτερου τα χάλκινα σκεύη κάθε οικογένειας. Με τον τρόπο αυτό, τα ίδια σκεύη μπορούσαν να συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται χωρίς τους κινδύνους της οξείδωσής τους.
Το μυστικό των καθαρών σκευών οδήγησε τον Χαράλαμπο Κρομμύδα ή «Καλαϊτζή» (γανωματής), όπως τον αποκαλούσαν λόγω του επαγγέλματός του – να αποκτήσει τη γνώση του ενδεδειγμένου χάλκινου άμβυκα για την απόσταξη τσίπουρου.
Γρήγορα, το τσίπουρο Καλαϊτζή αποτέλεσε το περιζήτητο απόσταγμα της περιοχής. Κι όταν το 1947 ο ίδιος μαζί με την οικογένειά του μετοίκησε στο χωριό Βασιλική, στα Τρίκαλα Θεσσαλίας, συνέχισε και εκεί να φτιάχνει το πιο ξακουστό τσίπουρο σε έναν τόπο μάλιστα που απέκτησε με το χρόνο τη δική του ξεχωριστή γευστική παράδοση.
Το μυστικό του Καλαϊτζή δεν αποκρυπτογραφήθηκε ποτέ στην πραγματικότητα, παρά μόνο από τα μέλη της οικογένειάς του που συνέχισαν την απόσταξη μέσα στο χρόνο με τη διαδικασία βήμα-βήμα όπως τους είχε μεταφερθεί στο «τεφτέρι» του ιδρυτή με τις προσωπικές του σημειώσεις.
Ανάμεσα σε αυτές, υπήρχε και η γνώση της επιλογής του κατάλληλου αποστάγματος στη σωστή στιγμή της διαδικασίας: Η απόσταξη είναι διπλή και γίνεται πάντα σε χάλκινους άμβυκες ασυνεχούς απόσταξης με τη χρήση ατμού και στη συνέχεια επιλέγεται μόνο η «καρδιά» του αποστάγματος που συμπυκνώνει τα αρωματικά και γευστικά χαρακτηριστικά του Τσίπουρου Καλαϊτζή.
Φινετσάτο, καθαρό και μαλακό αναδεικνύει τα ποικιλιακά αρώματα των σταφυλιών της Θεσσαλικής γης από Μοσχάτο, Μαλαγουζιά, Σαββατιανό, Ασύρτικο και Ροδίτη. Η επιλογή των κατάλληλων στέμφυλων κρύβει τη σημασία της σωστής πρώτης ύλης που θα δώσει τη συγκρότηση και το χαρακτήρα στο τελικό απόσταγμα.
Αξίζει μόνο μια γουλιά για να αντιληφθεί κανείς τη βελούδινη υφή και την υψηλή ποιότητα του τσίπουρου Καλαϊτζή. Αρωματικά περίπλοκο, όπως προκύπτει από την διπλή του απόσταξη. Γευστικά εκλεπτυσμένο, αλλά αληθινό τσίπουρο. Ένα απόσταγμα με δύο ετικέτες: Με Γλυκάνισο και Χωρίς Γλυκάνισο.
Μέσα από όλες αυτές τις διαδικασίες το τσίπουρο Καλαϊτζή έχει προστατεύσει την αυθεντικότητά του και με τις σύγχρονες οινοποιητικές μεθόδους καταφέρνει να διατηρεί την άρτια προσωπικότητα του αποστάγματος.
Η σημασία της οικογενειακής φροντίδας είναι ένα ισχυρό χαρακτηριστικό που παίζει έναν καίριο ρόλο στη χώρα μας για να διατηρούνται μέσα στο χρόνο παραδόσεις και κουλτούρες.
Είναι το κέλυφος που προστατεύει τα μυστικά και τη γνώση που έχει αποκτηθεί μέσα από διαρκείς δοκιμές παρατήρησης.
Το τσίπουρο Καλαϊτζή είναι η συνεργασία μιας οικογένειας με τη Φύση και τον Χρόνο. Έτσι προκύπτει η Γνώση, σαν ένα απόσταγμα αυθεντικό.